| Het orkaanseizoen is weer begonnen! Op deze pagina vind u informatie over orkanen in de vorm van een groot aantal links, satellietfoto’s, radarbeelden, mogelijke trekrichtingen en wat historie. |
Orkanen komen alleen voor in de tropische gebieden van de aarde. Orkanen kunnen Europa alleen in een sterk afgezwakte vorm bereiken, ze zijn dan omgevormd tot gewone depressies die wel vaak een hoge vochtigheidsgraad en vaak ook nog veel regen geven. Orkanen ontstaan uit buienclusters boven water van minimaal 27 graden. De buienclusters die worden opgepikt door de straalstroom en gevoed worden door het warme zeewater gaan door de corioluskracht draaien. De buiencluster vormt zich dan tot een tropische depressie, deze depressie onderscheid zich van een gewone depressie doordat deze geen duidelijk waarneembaar warmte en koufront heeft. Wanneer de depressie zich zover heeft gevormd dat er windkracht 7 gemeten wordt, wordt er gesproken van een tropische storm. Als alle factoren gunstig genoeg zijn dan kan deze storm uitgroeien tot een orkaan. De windkracht bereikt dan windkracht 12, er ontstaat een oog in het centrum van de orkaan en de neerslag gebieden rond het oog zijn dan zeer intensief. In het oog van de orkaan is het windstil en doet het bijna vredig aan. De trekrichting van orkanen op het noordelijk halfrond is over het algemeen noordwest tot west.  Orkanen die het Caribische gebied en de VS bereiken zijn meestal afkomstig uit Afrika, ze worden met de noordoostpassaat over de Atlantische oceaan gevoerd. In het Caribische gebied en in het zuiden en zuidoosten van de VS kunnen orkanen zeer grote schade tot gevolg hebben. De bekendste en duurste orkaan van de afgelopen eeuw in de VS was hurricane Andrew die in 1992 over de VS raasde. Toen Andrew was uitgeraasd was de schade 25 miljard dollar! |
| Wanneer in het jaar kunnen orkanen voorkomen? Dat hangt af van de regio. Ruwweg op het noordelijke halfrond in de zomermaanden en op het zuidelijke halfrond in onze wintermaanden. Nog preciezer is het om te zeggen dat het hoogseizoen 2-3 maanden na het moment van maximale zonshoogte aanvangt. Voor de Atlantische Oceaan is dat de maanden augustus en september. Een uitgebreider overzicht is hieronder te vinden in tabel 1.
tabel 1. seizoenen orkanenIn het westelijke deel van het noordelijke deel van de Stille Oceaan (volgt U het nog?) zijn de orkanen het meest talrijk en het meest actief. Soms groeien ze uit tot kolossale supercyclonen of supertyphonen. Vaak zijn de diverse eilandjes, de Filippijnen en ook Taiwan doelwit bij deze megasystemen. Om een tropische cycloon of ‘hurricane’ in de Atlantische regio in te delen naar sterkte, wordt gebruik gemaakt van categorieën volgens de Saffir/Simpson-schaal (tabel 2). Behalve naar de windsnelheden wordt ook gekeken naar de luchtdruk in de kern of oog van de cycloon en naar de stormvloed die het aan de kusten veroorzaakt (‘stormsurge’). Deze ‘stormsurge’ is een verhoging van het waterpeil boven het al heersende tij en wordt veroorzaakt door het opstuwen van het water door de enorme snelheid van de wind die over de zee blaast.
tabel 2. Saffir-Simpson-schaalDe hoogste stormvloed wordt meestal bereikt, ca. 25 km oost of noordoost van het oog zodra de het centrum van de cycloon (het oog) aan land komt. Behalve de wind kan ook deze stormvloed veel schade bereiken, vooral wanneer de stormvloed extra hoog wordt wanneer deze samenvalt met hoogtij of nog erger: springtij.
Op de foto hiernaast zijn deze kenmerken vrij goed te zien. Deze ‘hurricane’, Bertha uit juli 1996, trok op dat moment vlak langs de Bahama’s en was een storm uit de categorie 3. Wat ook goed herkenbaar is, is de stroming tegen de wijzers
Aan de toppen vindt dan een horizontale uitstroming plaats van uit ijsdeeltjes bestaande wolken, de zgn. sluier- of cirruswolken die ver tot buiten de eigenlijke cycloon kunnen uitspreiden. Ook stroomt er lucht terug naar beneden, het oog in. Deze lucht wordt gaandeweg warmer en veroorzaakt het vrijwel geheel oplossen van wolken binnenin het centrum. De vorstgrens in het oog ligt dan ook een stuk hoger dan net rond het oog (zie doorsnede). Zoals reeds opgemerkt komen de grootste windsnelheden vlak rond het oog voor in een zone die varieert tussen de 10 en 100 km rond het middelpunt van het oog. De diameter van het oog dat vaak niet geheel rond is maar meer elliptisch van vorm is, is van 20 tot 30 km breed. De lange as van de ellipsvorm ligt in de bewegingsrichting van het oog. Precies in het centrum is de windsnelheid vrij laag en bedraagt o.h.a. een windkracht 3 of 4 (matig), soms nog iets minder. In het Engels is een zgn. FAQ beschikbaar, adres: http://www.aoml.noaa.gov/hrd/tcfaq/tcfaqHED.html die regelmatig wordt vernieuwd en verbeterd. In dit zeer uitgebreide vragenbulletin worden tal van vragen beantwoord en is veel interessante informatie over tropische cyclonen te lezen. Ook staat erin waar de meest recente versie opgehaald kan worden. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Satellietfoto (animatie) van Atlantische oceaan (infra rood) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Satellietfoto (animatie) van Atlantische oceaan (zichtbaar licht) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| National Hurricane Center | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Discussie tropische stormen/orkanen in de Atlantische regio | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pagina van WMO over orkanen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Saffir- Simpson hurricane scale | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Online lessen over orkanen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pagina van Monterey Marine Meteorology Division, op deze site is zeer veel actuele informatie te vinden | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Overzicht van alle Atlantische stormen van 2003 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pagina van accuweather met veel informatie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Animatie van het westelijk deel van de Atlantische oceaan(TIP) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atlantic Oceanographic And Meteorological Laboratory | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Orkanenpagina van het KNMI | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| hurricanetrack.com | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |  |
 |  |
 |  |